Bilduma online eta irudien salmenta

Homunkulua Millaresen zenbait lanen izenburua da. Beraren konposizioetan, erreferentzia antropomorfoak dituzten formak agertzen dira, eta, izenburuan argi-argi azaltzen denez, estuasunak eta ez-duintasunak iraindutako gizatasuna, egoera existentzialaren eta historiako gorabeheren ondorioz atsekabetutako gizona irudikatzen dute. Lan hone- tan, garaiko Espainiako egoera politiko asaldatua aipatzen da, baina baita Munduko Bigarren Gerrako izuen ondorioz Europako gizakien inguruan sortutako irudi orokorragoa ere.

Homunkulua lan paradigmatikoa da, honako ezaugarri hauek dituzten Millaresen pinturen taldearen barruan: euskarriaren zulaketa, zurira eta beltzera mugatutako kolorea eta orban piktorikoen bortizkeria. 1956an, Millaresek marrega ezagutu zuen, eta sorkuntza-lanetako oinarrizko elementu bihurtu zuen. Alberto Burri (1915-1995) italiarraren antzera hasi zen erabiltzen berjosidun euskarri lau moduan, baina, ondoren, erliebean erabili zuen. Horretarako, aglomeratu eta sokaz konposatu zuen, eta egurrezko edo latorrizko objektu zaharrak erantsi zizkion. Horrez gain, gurutzeak, arrasto kaligrafiko ulertezinak eta gorputz materikoaren gaineko orbanak ere badaudenez, Millaresen lanak zerikusi handia du Tàpiesenarekin.

Espainiako espresionismo abstraktua, baina, batez ere, 1957an Madrilen sortutako El Paso taldeak eratutakoa (bertako artista nagusiak Saura eta Millares bera izan ziren), modu hunkigarrian adierazi zen. Era berean, ageri-ageriko interesa zuen Espainiako historiaren zentzu sakona interpretatzeko, muturreko tradizio estetikora lotutako irudi asaldatuen bitartez. [J.V.]

Bibliografia hautatuta

• França, José Augusto. Millares. Barcelona, Polígrafa, 1977.
• De Picasso a Bacon : arte contemporáneo en las colecciones del Museo de Bellas Artes de Bilbao [Cat. exp.]. Segovia, Museo de Arte Contemporánea Esteban Vicente, 1999. pp. 120-121.
• Entre la figuración y la abstracción : arte contemporáneo en las colecciones del Museo de Bellas Artes de Bilbao [Cat. exp.]. Pamplona, Museo de Navarra, 1999. pp. 96-97.
• En el tiempo de El Paso : Rafael Canogar, Martín Chirino ... [Cat. exp.]. Madrid, Centro Cultural de la Villa, 2002. p. 230, il.
• Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 193.
• Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 193.
• Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 193.
• Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2011. p. 194, n° cat. 138.
• Bilboko Arte Ederren Museoa : gida. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2012. p. 194, n° cat. 138.
• Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 194.
• Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. p. 194.
• Maestros : Museo de Bellas Artes de Bilbao . Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 114-115, il.
• Maisuak : Bilboko Arte Ederren Museoa. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 114-115, il.
• Masters : Bilbao Fine Arts Museum. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 114-115, il.
• Maîtres : Musée des Beaux-Arts de Bilbao. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2016. pp. 114-115, il.