Aurpegi Santua - Bilboko Arte Ederren Museoaren

Erosi irudia

Aurpegi Santua

Zurbarán, Francisco de

Fuente de Cantos (Badajoz), 07/11/1598 - Madril, 27/08/1664

Olioa mihisean

104,3 x 84,5 cm

c. 1660

86/4

1986an eskuratua

Aurpegi Santua edo Veronika izeneko margoak, non Kristoren irudia (vera icona) zapi batean bilduta agertzen baita (Veronikak zapi horretan garbitu zuen bere aurpegi zargaldua), Zurbaránek gehien maite zuen gaietako bat izan zen. Hori dela eta, tranpantojo-efektu harrigarria sortu zuen; izan ere, Kristoren aurpegia irudikatu zuen, soka batzuekin lotutako eta iltze batetik zintzilikatutako zapian bilduta,atzealde beltzarekin. Modu horretan, irudiak errealitateari aurre egiten zion, efektismo handiz. Margoaren kalitate handiak agerian uzten du Kristoren aurpegi lausoa; bertan, tonalitate arreak erabiltzen ditu, zapiaren kolore zuri bortitzarekin eta tolesek eragindako itzalekin kontraste eginez. Gaiaren tratamendu piktorikoaren soiltasunak irudiaren verismoa azpimarratzen du, eta erabat sartzen da mundu barroko traszendentean, zeinak fededunaren errukia hunkitu nahi baitzuen lan hauekin. Izan ere, fededunek leku itxietan, kaperetan edo otoiztegietan ikusten zituzten lanok, eta leku horiek gutxi argituta egoten ziren, kandelen argi ahulpean.

Kristoren aurpegi ahul eta minduan haren sufrimendua ikustea izan zen Trentoko Kontzilioak defendatutako ezaugarrietako bat, eta ez zegoen margo hauek baino modu hoberik, Trenton emandako agindu hori bete ahal izateko. (Benito Navarrete)

Bibliografia hautatuta

  • Pérez Sánchez, Alfonso Emilio. "Nuevas papeletas para el catálogo de Zurbarán", Archivo Español de Arte, n° 146-147. 1964. pp. 194-195, lám. I.
  • Martín González, Juan José. "La Santa Faz : a propósito de un inédito de Zurbarán", Goya : revista de arte, n° 97. 1970. p. 12.
  • Gallego, Julián ; Gudiol Ricart, José. Zurbarán, 1598-1664. Barcelona, Polígrafa, 1976. pp. 122, 384, n° cat. 555.
  • Luna, Juan José. "Zurbarán en el Museo de Bellas Artes de Bilbao", Urtekaria 1986 : asterlanak, albistak = Anuario 1986 : estudios, crónicas. 1987. pp.11-13.
  • Zurbarán [Cat. exp.]. Paris, Réunion des Musées Nationaux, 1988. p. 325.
  • Zurbarán [Cat. exp.]. Madrid, Ministerio de Cultura, 1988. pp. 389-392, n° cat. 98.
  • Tesoros del Museo de Bellas Artes de Bilbao : pintura, 1400-1939 [Cat. exp.]. Madrid, El Viso, 1989. pp. 49-51, n° cat. 10.
  • Stoichita, Victor Ieronim. "Zurbaráns Veronika", Zeitschrift für Kunstgeschichte. 1991. p. 202, fig.11.
  • Capolavori dal Museo di Bellas Artes di Bilbao [Cat. exp.]. Roma, Leonardo-De Luca, 1991. pp. 30-32, n° cat. 8. (Con el título Il Sacro Volto)
  • Gállego, Julián. "Adquisiciones de Arte Antiguo en el Museo de Bellas Artes de Bilbao, 1980-1992", Guía de Exposiciones, n° 181. 1993. N° cat. 10
  • Galilea Antón, Ana María. Catalogación y estudio de los fondos de Pintura Española del Museo de Bellas Artes de Bilbao del siglo XIII al XVIII (de 1270 a 1700) [tesis inédita]. 1993. pp. 815-822. (Con el título 'La Santa Faz', y atribuído a Francisco de Zurbarán)
  • Galilea Antón, Ana María. Catalogación y estudio de los fondos de Pintura Española del Museo de Bellas Artes de Bilbao del siglo XIII al XVIII (de 1270 a 1700) [tesis inédita]. 1993. p. 438, fig. 335. (Con el título La Santa Faz, y atribuído a Francisco de Zurbarán)
  • Gállego, Julián. "Bilboko Arte Ederren Museoak eskuratutako antxinako artelanak, 1980-1992 = Adquisiciones de arte antíguo en el Museo de Bellas Artes de Bilbao, 1980-1992 [Folleto]", Guía de Exposiciones, n° 181. 1993. n° cat. 10.
  • Pérez Sánchez, Alfonso Emilio. "Francisco de Zurbarán", Historia 16, n° 17. 1993. pp. 121, 144.
  • Caturla, María Luisa. Francisco de Zurbarán. París, Wildenstein Institute, 1994. pp. 81, 218, 220, 239, 256, 279-280.
  • Galilea Antón, Ana María. "La colección de Pintura Española anterior a 1700 en el Museo de Bellas Artes de Bilbao", Urtekaria 1994 : asterlanak, albistak = Anuario 1994 : estudios, crónicas. 1995. pp. 23, 38, 42. (Con el título La Santa Faz, y atribuído a Francisco de ZURBARÁN).
  • Calabrese, Omar. "La Véronique de Zurbarán : un rituel figurati", La part de l'oeil, n° 11. 1995. pp. 16-17.
  • A través del claroscuro : luz y sombra en el dibujo del siglo XVI al siglo XX [Cat. exp.]. Valencia, Fundación Bancaixa, 1996. pp. 67, 225, 236, n° cat. 73.
  • Spanyol Mestermüvek a Bilbaói Szépmüvészeti Múzeumból [Cat. exp.]. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao ; Banco Bilbao Vizcaya, 1996. pp. 77-79, n° cat. 10. (Con el título Veronika kendöje = La Santa Faz, y atribuído a Francisco de Zurbarán)
  • Luci del Secolo d'Oro Spagnolo [Cat. exp.]. Bologna ; París, Pinacoteca Nazionale ; Unione Latina, 1998. pp. 104, 216, 217 (Con el título Il Santo Volto (La Verónica), y atribuído a Francisco de ZURBARÁN). N° cat. 13
  • Zurbarán : IV centenario [Cat. exp.]. Sevilla, Junta de Andalucía, Consejería de Cultura, 1998. pp. 228-229, n° cat. 81.
  • Calabrese, Omar. Lezioni di semisimbolico : come la semiotica analizza le opere d'arte. [S. l], Protagon Editori Toscani, 1999. pp. 63-71, fig. 9.
  • Zurbarán : la obra final : 1650-1664 [Cat. exp.]. Bilbao, Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2000. pp. 26, 91-92, 129, 132, 134, 137-138, 141-142. N° cat. 12
  • Földényi, László F. Das Schweißtuch der Veronika, Museumsspaziergänge. Frankfurt am Main, Suhrkamp, 2001. p. 161.
  • Viguri, Miguel de. Paredes de Nava en el Antiguo Régimen : epigrafía y documentos. Palencia, Institución Tello Téllez de Meneses ; Diputación de Palencia, 2002. p. 129.
  • La vista y la visión [Cat. exp.]. Valencia, Institut Valencià d'Art Modern, 2003. pp. 28-33, 94, 250-251, 319.
  • Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. pp. 59-61.
  • Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 59-61.
  • Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2006. p. 59-61.
  • Berger, John. "Una visita al Prado = A Visit to the Prado", Prado : primavera - verano 2007 = Spring - Summer. 2007. p. 40, fig. 3.
  • Delenda, Odile. Francisco de Zurbarán, 1598-1664. Madrid, Fundación Arte Hispánico, 2009. pp. 705-707, n° cat. 259.
  • Vincent-Cassy, Cécile. Les saintes vierges et martyres dans l'Espagne du XVIIe siècle : culte et image. Madrid, Casa de Velázquez, 2011. pp. 265, 384, fig. V y 181del CD.
  • Museo de Bellas Artes de Bilbao : guía. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2011. pp. 59-61, n° cat. 41b.
  • Bilboko Arte Ederren Museoa : gida. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2012. pp. 59-61, n° cat. 41b.
  • Bouhours, Jean-Michel. Dalí [Cat. exp.]. París, Centre Pompidou, 2012. p. 280.
  • Delenda, Odile. "El paño llamado ”de la Verónica” en la obra de Zurbarán = The ”cloth of Veronica” in the work of Zurbarán = ”Beronikaren” oihala izenekoa, Zurbaránen obran", Buletina = Boletín = Bulletin, n° 7. 2013. pp. 125-161, 271-284.
  • Bilbao Fine Arts Museum : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. pp. 59-61.
  • Díaz Padrón, Matías. "Tres pinturas de Zurbarán", Tendencias del Mercado del Arte, n° 104. junio 2017. p. 91.
  • Musée des Beaux Arts de Bilbao : guide. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2014. pp. 59-61.
  • Metapintura : un viaje a la idea del arte en españa [Cat. exp.]. Madrid, Museo Nacional del Prado, 2016. pp. 38-39, il.
  • Bilboko Museoaren alfabetoa = El alfabeto del Museo de Bilbao = The alphabet of the Bilbao Museum = L'alphabet du Musée de Bilbao [Cat. exp.]. Bilbao, Bilboko Arte Ederren Museoa-Museo de Bellas Artes de Bilbao, 2018. pp. 381-382, 385-387, 389, n° cat. 214.
  • Pereda, Felipe. Crime and Illusion : the Art of Truth in the Spanish Golden Age. London, Harvey Miller, 2018. pp. 7, 187-188, 199, 213, 333, il.
  • Son, Jimin. "De la mimèsis à la répétition en avant : le disparaître dans Santa Faz de Francisco de Zurbarán", Journal of Aesthetics and Science of Art, 56. 2019. pp. 206, 231, il.